EDITORIAL

Como os corvos de Xallas vagarosos así son os poetas vagabundos eles son deste mundo receosos e buscan outras praias, outros mundos.   PONDAL, Queixumes dos pinos.

Unha bandada de corvos vagorosos ou de poetas vagabundos, que che era a mesma cousa para o noso Pondal, está a percorrer a Costa da Morte, desde Malpica de Bergantiños até Fisterra. Eis a bandada de mergullóns, a se internaren despaciosamente nas augas da Poesía, ora quedas, ora turbulentas. 

Para Pondal os corvos, como os poetas, reflectían de seu a simboloxía do desexo de liberdade e vagabundaxe. E así somos Nós, os netos de brado da Ponte-Ceso, que vimos de aninñas coas nosas palabras-enredadeiras nas pedras do castelo de Vimianzo, nese espacio onde morou outro poeta de nós, Evaristo Martelo Paumán. 

O espírito da Poesía viaxa connosco e Nós, os corvos-poetas, imos grallar sempre na memoria dos nosos devanceiros.

XANDRA TEDÍN

Practicabamos gratuitamente a tolemia 
soñando polas noites cun psiquiátrico 
e roiámonos, un ó outro, 
coma os osos de polo na cociña económica. 
Incluso che descubrín o miúda que eu era 
comparándome cos mobles dos pisos baratos. 
E si, gustábame que tiveras que recollerme 
nunha desas casas que chaman da caridade 
onde máis que unha nena pobre, 
sería unha pobre nena. 
Ó final darasme a razón, e acordaremos 
que o único limpo que construímo-los dous 
foi un hospicio de sentimentos.

EVA DE LA TORRE

A nena choraba, 
choraba bágoas de papel 
que lle escorregaban polo rostro 
ata os beizos. 
Despois, 
non sei 
se lle caían ao chan, 
ou se cadra, 
ao inferno, 
non o sei. 
Chegaban nun intre.

ALEXANDRE NERIUM

O Poder do Dragón

Nun triste e escuro día 
un dedo enfurecido 
atopou a distancia 
afundida no olvido, 
un golpe traizoeiro, 
un mundo enmudecido, 
o corazón queimado 
dun pobo mal ferido 
que ve como o dragón 
asume o poderío.   

A vida sofre insomne 
o látego asasino, 
a fame faise dona 
dun vello desvalido, 
un neno abandonado 
chorando o seu destino, 
unha nai impotente 
rasgándose o vestido 
que ve como o dragón 
sostén o poderío.   

Un cárcere calado, 
un home sen sentido, 
un carro de combate, 
a nave sen mariño.   

Un fusil levantado, 
un desaparecido, 
o paredón da morte, 
co sangue no camiño 
que ve como o dragón 
demostra o poderío.   

As gorxas que se funden 
buscando o ser querido, 
a liberdade aclama 
o tempo xa perdido.   

Cos puños sempre ergueitos 
o pobo enaltecido 
esperta dese inferno 
de loita adormecido 
e así vese o dragón 
perder o poderío.

RAFA VILLAR

ladrarlle á lúa 
tiritando soidades 

escarvar 
impunemente 
entre os chamizos 

estender 
a súplica 
até o máis ruidoso 

aplacar a nostalxia 
mesmo con frío

MARÍA LADO

Xurdiron no tempo do sono 
nas noites que tentei morrer 
como ti o fixeras moito atrás 
almas escritas sobre papeis arrugados 
mentes comunistas 
guerreiras e amantes 
de neno salvaxe 
(cheo de gracia) 
enxendrado na humana 
morte por aburrimento 
Así emborracheime nun de eses moteles 
e o vodka 
fíxome colgar 
bandeiras comunistas sobre o altar 
E chamei a berros 
mais El non saiu 
(como esperaba) 
E bebín bágoas de sangue 
derramadas sobre follas 
de mala calidade 
e convertéronse en viño 
E comín bicos 
arrombados entre liñas azuis 
e transformáronse en pan 
E entendín 
que os corpos 
observan dende abaixo 
mentres eu te amo.

MARÍA CANOSA

Prefiro crer 
na brisa mañanceira, 
constante loitadora, 
respiro azul dos negros buracos, 
mimoso agarimo dos paxaros, 
mexedor das augas escoradas. 

Prefiro crer 
no vento salgado e mareiro 
procedente do rexo horizonte, 
que acouga suspiros na noite 
que remexe nas follas e terra 
e con bravura espete o seu sinal.

XOAN A. MOURE

Queda tanto baleiro 
nas brancas paredes 
deste cuarto 
que a penas os cadros 
poden cubrir a soidade 
que deixas. 
 * * * 
Perdo o norte 
nos teus ollos. 
Cae a noite 
e déixome arrastrar 
pola brisa dos teus beizos 
que tan sutilmente 
me envolve. 
Gústame navegar en ti.

SUSO BAHAMONDE

Chamemos. 
Chamemos as mulleres da nosa terra 
ensinémoslles os perigos 
do camiño 
mostrémoslles onde teñen 
que bater as suas costumes inocentes. 
Mirémonos no sexo das mulleres 
da nosa terra, 
preguémoslles que nos compadezan 
cun pouco de blasfemia 
Alabemos a sua maxia descolorida 
polo sol, salpicándoas de dionisíaca luz. 
Chamemos 
Chamemos a esas mulleres 
cosamos a sua tez agrietada 
coa nosa lingua 
Deámoslles o inútil 
segredo do monte Apolo, 
tantos anos levado a costas 
polos homes.

MÓNICA GÓÑEZ

Léva-la noite nas uñas 
afundida en agoiros roídos 
nesas horas de pouca luz 
en que o vendaval camiña 
sobre abortos de argazo podre 
florecidos no baldeiro do teu ventre 
e cen fonemas non nacidos 
a tal hora consumidos polo tempo 
deixan no alento a mensaxe; 
te-los ollos de terra 
e nunca a cova do demo 
aprendeu a enxendrar vida.

XAIME TRILLO

Por sentir o sol 
vivificante 
do dia que se abre 
no teu peito 

Por saber o fervor 
dos teus siléncios 
coma unha clave 
para a emoción compartida 

Por ser obxecto 
do teu mais profundo soño 
Por estar no recordo 
que mais amas 

Por viver nu na tua nudez 

Por todo isto amo e espero 
 * * * 

Corpo heroico 
que contra a morte 
ergues baluartes de seiva 

Corpo telúrico 
A tua fertilidade 
anúncia un viño docísimo 
que éncherá ánforas vacias 

Corpo solar 
En ti a luz está 
nascendo sempre 

Corpo paisaxe 
Vida para a vida

MARILAR ALEIXANDRE

VARIACIÓNS SOBRE O TEMA DE CARRAPUCHIÑA E O LOBO  1967 - 1997 terceiro centenario 
de Carrapuchiña Vermella (segundo Arturo) 

1. Ven, déitate comigo, díxolle o lobo, o grande lobo negro á pequena, á tenra Carrapuchiña. E a pequena Carrapuchiña espiuse e foise deitar baixo os cobertores, baixo as grandes mantas de la, e encontrouse nos brazos do lobo. Mil e un pelos negros inzaban os brazos do lobo, e cada pelo era tan grande como un dediño da nena. E o lobo achegou a cabeza ás mans de Carrapuchiña, e abrindo a boca meteu dentro os dedos un a un, e moi a modo, foi rilando as unllas, como fan as nais cos fillos pequenos, e roi que roi, comendo as unllas como faría unha nai, que non se poden guindar por aí as unllas das nenas, non sexa que alguén as use para un mal de ollo ou algo peor. 

2. Seica non é certo que a rapaza se toucase cunha caparuza vermella. Segundo di o Larousse étymologique, en francés antigo chaperon referíase ó peitado, e daquela teriamos que deducir que o vermello serían os cabelos, que a rapaza tería unha longa cabeleira rubia que ía descendo sobre o seu corpo a medida que o lobo espenicaba a roupa, ou talvez vermella sería a risca nas sabas como unha sinatura gloriosa da rapaza logo de decrú. 

3. Disque o vermello non era caparuza ningunha, senón unha muceta -así traduce o diccionario a voz chaperon- como a que levan os profesores sobre a toga e, digo eu, unha muceta vermella significaría que a moza tiña o doutoramento en Leis, sendo probablemente esa a razón de que o cazador lle mandase un tiro, que de homes un pouco xarotos antes cabe esperar ciumes das letras que dos lobos. 

4. A miña carrapuchiña non era vermella, senón roxa, e levaba ó colo un pano encarnado, da cor do primeiro de maio, da cor libertaria dunha estrela que levaba o Che na pucha, da cor miliciana da bandeira que Emilio tiña agochada na casa para cando chegase o día. Ía Carrapuchiña Roxa correndo polo bosque cara ás barricadas cando topou de fronte cun cazador que tiña o rostro todo cacarañado e vestía unha camisa azul. O cazador mandoulle un tiro e guindou o corpo no foxo, xunto a outros tantos. 

5. ¡Que cairos grandes tes! díxolle Carrapuchiña ó lobishome. É para trabar mellor en ti, dixo o lobishome arregañando os brancos dentes. E trabou no colo, tras da orella onde a pel é suave como o cenceno, como o ventre das arañas novas. ¡Que lingua grande tes! díxolle Carrapuchiña ó lobishome. É para bicármonos mellor, dixo o lobishome, lambendo coa lingua os labios de Carrapuchiña. etc.

XABIER RODRÍGUES FIDALGO

SERPES 

Sueño con serpientes, con serpientes de mar, con cierto mar, ay, de serpientes.   Silvio Rodríguez  

Sonhava serpes, serpes de mar, ou arrevesadas encarnaçons luciferinas de corte luxurioso que gemiam o meu nome escoltado de ditados em imperativo. Sonhava serpes com veneno de vozes femininas suplicando-che que perpetres justo aquilo que mais desejas e que, nom obstante, como som vozes tam difusas, abstractas, com multitude de procedências e em realidade sem mais génese que a tua estúpida mente, como som vozes sem umha boca que as pronuncie... jamais consumarás, porque nom acadarás discernir em nengum momento os sujeitos da acçom que tam docemente che solicitam. Sonhava serpes e eu mesmo era serpe, revoltosa e trastornada, serpe que se remegia por debaixo das mantas vacilando as direcçons e os itinerários, rifando o lume no que calcinar-se para, afinal, consumir-se a fogo lento, como umha vela, ou como umha noite dessas nas que se sonha com serpes. Sonhava serpes e outros animais e outras concupiscências e orgasmos ambulantes que divagavam ao nosso redor como se um par de anjos que acabasse de reinterpretar isso do amor ao próximo tivesse perdido o controle das suas ás. 
Isto é o que se sente quando sonhas serpes: sentes perder o controle das ás, sentes-te voando mui longe, tam longe como podas ansiar, mas tamém tam longe como para sofrir vertige e mesmo a perda do alento. Sonhar serpes é como que te golpeiem cumha nuve até fazer-te sangrar, como a respiraçom morna dumha mulher que ficou durmida perto dos teus genitais, como despertar... e saber que pouco lhe faltou para ser um sonho; porque para sonhar serpes é preciso estar mui desperto e ter imensos desejos de viver um sonho. Ainda assi, sonhar serpes nom é um jogo de palavras embora as palavras joguem contigo persistentemente quando sonhas serpes. Porque as palavras da serpe som bem simples por muito que nom podas entendê-las, som bem explícitas por muito que nom saibas por que nem de onde emergem. 

Mas nom há que ter-lhe medo às serpes. Ter-lhe medo às serpes é temer a fantasia, fugir da quimera, baptizar o frenesi com nomes espúrios e estimá-lo, talvez, paranóia. Nom há que ter-lhe medo às serpes. O veneno das serpes é um esquisito narcótico co que rebentar imutáveis estruturas mentais que teimam em afastar-te de ti mesmo; é um delicioso estupefaciente para mergulhar a deus e aos seus sequazes na mais absoluta estupefacçom... Ter-lhe medo às serpes implicaria admitir que estas som mais temíveis que aquela aranha que se alimentava de breves peixes esculpidos com sombras, ou mais alarmantes que os rumorosos roncos que emitia umha dipsomaníaca alma em pena. Nom há que ter-lhe medo às serpes. Ti és as serpes. As serpes som essa parcela de ti que nom conhece jugo. As serpes nom dám medo. O medo somos nós. O medo é nom saber que fazer... 

As serpes induzírom a Adám a degustar as maçás vedadas da irrenunciável Eva e as serpes situárom-me a mim nos lindes dum delírio ingenuamente suscitado por macedónias de frutas inéditas. E entom, eu já nom era eu, senom um obtuso saltimbanco sem trajectórias fixadas que ora executava umha arriscada contorsom ora se mantinha teso como um cadavre. E tanto aquelas manobras como estes exercícios de estatismo nom eram senom um flagelante método de nutrir-se do aroma e da textura das citadas frutas, acariciando-as coas maos, passando-as polos beiços, figurando-as dentro da boca, mas sem chegar a ingeri-las para assi evitar ser expulsado do paraíso. Porém, as serpes seseavam carpe diem e eu só conseguia perguntar-me se o momento podia possuir tanta valia como todo um éden, como todo um céu que daquela eu ainda cuidava imperecedoiro. Mas os paraísos perenes nom existem, como tampouco som perenes as noites nas que sonhas serpes, e é entom quando volves a qüestionar-te todo e todo deixa de ter a singela complexidade característica das serpes e dos sonhos que sem durmir temos aqueles que extraviamos um dia algum parafuso que fixo que o nosso cerebro deixasse de ser a maquinária de precisom que a realidade que nos tocou vivir demanda.  

...Sonhava serpes, serpes de mar, certo mar de serpes que me cuspiam na cara formosas mentiras entre laios femininos, images surrealistas, unicórnios, e litros de sede e de ganas: de voltar sonhar com serpes. 

  (As serpes e demais concupiscências que aparecem neste miúdo relato som, ou talvez melhor fôrom, reais)

DAVID CREUS

Unha caixiña de chumbo 
con virutas e astillas dentro 

Dentro a materia e tonos de congrio 
e esa música próxima 
das caixiñas 

Despedazado 
no fedor 
do podre 
o soño pousado 
dunha rosa que non ten dentes 

A verdade é que  
levas o escapulario 
como quen leva unha 
cabeza de cera de ex-voto 
esa ollada chea de mans con 
moitos dedos e moitos callos 
o teu perfil de cebra 
de potranca 

Lusando 
os osos das 
nádegas 
borrachas.

ESTEVO CREUS

A praia é enorme 
coma un deserto de area 
e no centro  a chatarra.  Eu camiño de vagar 
seguindo as marcas 
das plumas das gueivotas.  Levo un cormorán  
prendido da camisa 
e a arquitectura dun arao 
silencioso.  Pero non hai tenrura  das miñas mans  
saco nubes perfumadas 
e adéntrome no mar  dou  
de beber 
ós aeroplanos.

ABEL MÉNDES

Quero unha saba con follas de amendoeira 
e unha colcha de margaridas 
un disco de habaneiras 
e soñar que me follas como a unha egua. 
Tamén quero unha infusión de sorrisos 
e un autógrafo de Fredy Mercuri 
un bolero e un fado 
que o teu amor non me mate 
saber como é o ambiente no ceo 
unha foto da adolescencia 
e ainda que fose pecado 
atopar noutras os teus beizos. 
Tan pobre me sinto corazón 
só de bágoas me manteño 
e repitíndome o teu nome consumoas amañecidas 
as amañecidas todas 
empeñado ata as orellas de versos, e máisversos. 

Ouh! Canto che quixen! Canto che quero.

CONCHE BLANCO

Cando o día está gris, 
é un día triste. 
Aínda hai días grises. 
Hai días tristes. 

Cando unha man negra 
non acha unha man branca, 
cando uns beizos con engurras 
non atopan beizos tersos... 
Son días grises. 

Se as gaiolas non se abren, 
se as reixas non se oxidan, 
se as palabras non saen 
por estaren reprimidas... 
Son días grises. 

Se hai temor ós doces soños, 
á inxustiza da xustiza, 
ó solpor sen esperanza... 
¿onde está a liberdade? 
¿onde a luz do día? 

Espera. 
Que se espallen as brétemas. 
Deixa entrar unha raiola viva, 
entre a cor grisácea do día.

MODESTO FRAGA MOURE

EU FUN 
un dos últimos nómadas 
en pisar a terra sabia. 

Quixen por elo 
amosar os máis recónditos lugares, 
os poboados máis cultos 
onde florecen 
e renacen as palabras. 

Nese lugar 
onde o coñecemento 
semella ser atalaia 
vixiando expectante. 

Alí onde a sabedoría 
principia onde remata a ignorancia dos incultos. 

Eu son, polo tanto, 
un dos primeiros anfitrións 
en morar na terra inculta. 

Quixera logo 
percorrer os camiños da humildade 
co meu verso impreciso 
e partir esta lanza 
a prol dos menos sabios 
cos que levo vivindo dende sempre.

TOMÁS LIJÓ

Cargámo-las nosas arcas 
de palabras 
i emigramos 
á dedo 
a través do tempo. 
Logo, 
de estrada en estrada, 
fomos trocando bagaxe por silencios.